Lucas Dewaele, dagboek

Morgen vertrek ik. Gaudeamus, op naar het Parijs van Eugene Atget en het New York van Bérénice Abbott. Al blijkt de sensatie rond deze dame zich –wat mijn reislust betreft- te beperken tot de Franse metropool, nader bepaald in Jeu de Paume. Twee dagen waarin ik me met pedagogische verbetenheid, laat inwijden in het moderne ontroeren of, om het met Szarkowski te duiden : in de bredere kwesties van de moderne kunst en de gelijkaardige gevoeligheid. Mijn irritatie-vaardigheid zet ik alvast in verdovingsmodus. Maar ik blijf sterk uitgeslapen bij elke duiding.

Szarkowski’s traktaten : dat moet je als fotograaf toch wel gelezen hebben. De snedigheid, waarmee hij de fotografie bekijkt doet denken aan Susan Sontags “On Photography”. Maar dan systematischer en zakelijker. Inspirerend voor wie als schappelijk mens in foto-onderwijs, de kennisdaad verricht.

Szarkowski minnekoost vijf gekende punten, bij het bekijken van een foto : het ding zelf, het detail, het kader, de tijd, het standpunt. Wie aandachtig is, weet dat er sinds 29 januari 2012 hieraan weinig veranderd is : scroll even terug in de tijdslijn van dit blogje. Een opfrissing zal uw bonus zijn.

Wat mij sindsdien achtervolgt is zijn stelling dat “de rand van de foto de inhoud bepaalt”. “Het isoleert onverwachte juxtaposities”, zaken en vormen die naast elkaar, een ongezien effect generen. De fotograaf omlijnt de dingen en legt daarmee de basis voor een onderlinge relatie; hij bepaalt de betekenis en een herkenbare visie door zijn zoekerranden. Kan ik mij hierin vinden?

Het is een geruststelling en een provocatie te weten dat Szarkowski hevig fan was van Atget en bij uitbreiding en bij rijping, dus ook van Abbott. Ik zal beider oeuvre bekijken vanuit zijn gezichtspunt : dat van de man die stelt dat een fotograaf in een wedstrijd verwikkeld is. Een wedstrijd tussen hemzelf en de arrogantie van het doorsnee-zien.

Ik zal de beelden van Atget en Abbott vanzelfsprekend ook tegemoet treden met het gedachtengladde inzicht van de man die hen omarmde : dat in de actuele documentaire “approach” meer naar de strikt persoonlijke doelen gemikt wordt. De realiteit, met anderen woorden, niet meer willen hervormen, met beelden, maar deze gewoon leren kennen, is het actuele parool.

Bij mij gisteren zeer gekend waren de nieuwe meisjes van het Brugse Sint Leo-College, de ijle studioruimte van Syntra-West en mijn gepolijste omgeving van de Roeselaarse Academie. Ik zal hen allen missen, dit weekend. Parijs wenkt. Sic transit fotocopia mundi.

http://www.jeudepaume.org/index.php?page=article&idArt=1499&lieu=1

http://carnavalet.paris.fr/fr/expositions/eugene-atget-paris