“Droom jij er ook wel ‘ns van om je foto’s te publiceren in een boek van een topfotograaf?”

by lucas dewaele

Ah, identieke oproep 34.547/5.2 quatter deze week. “Graag gratis beelden aub”, is de directe onverholen vraag, in dit geval van het Antwerpse “Centrum voor Beeldexpressie”, aan docenten fotografie uit het Deeltijds Kunstonderwijs.

Op straffe van ongewilde ruchtbaarheid rond dit initiatief, verklaar ik mijn koleirigheid nader.

Een “topfotograaf “ zoekt beelden en vooral tweedehands-inspiratie voor een boek rond “fanfares”. “Geef mij je beelden! Nu.”, klinkt het met een krappe deadline in het vooruitzicht.

Verloning voor zoveel Vlaamsche goodwill is…. getoond worden naast/onder het werk van ene Stefan Vanfleteren. Nooit gehoord van de man, niet in het project Noorderlicht in Groningen en niet onderweg er naar toe. Nooit enige publicatie ervan gezien, nooit gegoogled, nooit iets van gelezen, nooit stilgestaan bij een bijzondere beeltenis in het Gentse Circus Mahy. Echt nooit. Leeft die man van boeken? Mét foto’s? Met eigen foto’s?

De ontgoocheling leidt dus tot iets leugenachtigs, wederzijds, en zonder onderlinge instemming. Ik vraag mij pissig af hoeveel fotografen met een greintje eigenliefde hieraan gehoor en visueel gevolg geven. Ik waarschuw alvast mijn cursisten voor deze kapers.

De denigrerende oproep van een vzw’tje -met als doel: “de materiële en morele belangen van bovengenoemde kunstdisciplines te behartigen en te verdedigen”-, is zo oud als een verdwenen kerkwegel in Snaaskerke. Mensen zijn natuurlijk ijdel –ik mag zelfs namen noemen op dit blogje-, maar de vraag blijft : hoe ontdaan moet je als fotograaf zijn, om je beelden zo maar voor een schijn van glorie weg te schenken? Om even aan andermans schaduw te raken?

In dit opzicht zijn de New Topography-fotografen toch wel een stuk directer en eerlijker. De anonimiteit van de auteur-fotograaf is géén schande en geen gloriegewin voor “een grote naam”; de objectiviteit in benadering, het respect voor het onderwerp zijn hinderlijk voor enige publicitaire reflex. Beelden kunnen door iedereen gemaakt zijn en teren allerminst op artistieke en vergane luister. Vlaamse landsgrenzen zijn zeer restrictief : wij worden gedwongen te kijken naar notoire enkelingen, op de retro-businessboot, hoge ogen gooiend met andermans werk, onder hoogsteigen vlag het Vlaanderenland bevarend. De kapers zitten al voorbij de kust, in Antwerpen….

En dan nu mijn eigen smeekbede-beeldje. Stelen aub, goed voor mijn persoonlijke vermaardheid. Ik moet dringend een “vbg” oprichten, vervlechting behoudens glorie. Tenzij ik droom uiteraard…